گەلەك خولان دا بەژدار بويمه ژ گرنگترين وان خولان:بەشداریکرن دخولەکا ڕاهێنانیا دەروونی دا سەبارەت ب (یارمەتیا سەرەتایی یا دەروونی) بۆ ماوەیێ دوو ڕۆژان دگەل ڕێکخراوا UNFPA. خولا ڕێکخراوا WHO بۆ رێڤەبرنا کێشە و گرفتان، ل 23-31ی تەممووزا 2018 ل باژێرێ هەولێر، کو ژلایێ IMC هاتبوو رێکخستن. چارەسەریا بەرکەفتنا نیراتیڤ (NET) دگەل ڕێکخراوا SOS. لڤینا چاڤی یا هەستیاری (EMDR). خولا CBS کو ژ لایە beer c ب هەڤکاری دگەل کۆمەڵگەها پزیشکیا دەروونیا عێراقێ ل هەیڤا ئاب یا سالا 2021 هاتبوو رێکخستن. CBS کۆرس ژلایێ DOH_Duhok ل مارسا سالا 2021 هاتبوو رێکخستن. ستانفۆرد- Binnett Intelligence Scale - چاپا پێنجێ ل دهۆک ل ئایارا 2021. كارتێكرنەكا گەلەك باش يا ئەرێنى يا هەی وەكو ئەز پتر فێری هندێ بويم كا دەروون چيه و چه وا كارتێكرنێ ل مروڤى دكەت و كونترولا دەروونی چيه ديسان چارەسەريا ئاريشێن ژيانێ و خو گونجاندن دگەل فشارێن ژيانێ، وەكو تيمەك كار دكه م ژ بو پتر پێشفه چونا زانستى ب رێكا ڤەكرنا خولێن دەروونى ژ وان بابەتان رەوشەنبيرى و هشيارى و پالپشتيا دەروونى، ديسان ڤەكرنا خولان ل خاندنگەهان ژ بو كێمكرنا فشار و ترسا دەروونى، هەروەسا ب رێكا چێكرنا ناميلكەيێن دەروونی و ڤەكرنا خولێن پاراستنا خێزانى ژ توندوتيژيێ، و ژ لايه كی دی راگەهاندنێ روله كێ كاريگەر دێ هەبيت بو پتر گەهاندنا بابەتێن دەرووني. ژ هەره بابەتێن گرنگ ئەوه ئەم نەخوشى وەرگرين مروڤ پاراستنا نهێنیێن وان بكەت و ديسان دابينكرنا كەش و هەوايەكى نورمال ژ بو ئەنجامدانا رينشتنا دەروونى و بەرهەڤبون د دەمێ رينشتنێ دا، و پەيوەندى يا كارى پێتفيه پەيوەندیەكا چارەسەريێ بيت ..ئارمانجا منا هەرەسەرەكی پێشئێخستن د بوارێ دەروونى دا و ديسان بلندكرنا پلەيا زانستى يه.